“Saupere aude” is een Latijnse aansporing die zich het best laat vertalen met “Durf te weten”. De aansporing stamt uit de Epistolae (brieven) van de Romeinse dichter Horatius (Epist. I,2,40): Dimidium facti qui coepit habet: sapere aude. De eerste helft van dit citaat (letterlijke vertaling: “Wie begonnen is, heeft de helft gedaan”) heeft onder meer in het Nederlands de status van spreekwoord verworven: “Een goed begin is het halve werk”. Maar het gaat mij om het 2^de deel: durf te weten.

Filosoof Immanuel Kant gebruikt deze aansporing in een van zijn essays “Beantwortung der Frage: Was ist Aufklärung?” (Beantwoording van de vraag: Wat is Verlichting?) uit 1784. Kant stelde waarschijnlijk hiermee het ‘sapere’ tegenover het geloven op basis van getuigenissen van anderen en dit werd het motto van de ‘Verlichting’.

Eerder schreef ik een blog over een van de vier pilaren van het “Leadership Manifesto” over autonomie. Dit keer gaat het over “Durf te weten”. In het Manifesto wordt het ‘sapere aude’ vertaald met ‘vrijheid van handelen’. Dat ligt dicht tegen autonomie aan maar hier wordt nadrukkelijk het bevorderen van vrijheid van handelen bedoeld. Wil je als organisatie agile kunnen handelen moeten je medewerkers in staat zijn in alle vrijheid, met kennis van zaken, snel te kunnen handelen.

Vrijheid van handelen vraagt kennis en kunde van je medewerkers. Om deze zover te krijgen is het voor een agile organisatie van belang dat mensen uitgedaagd worden zelf kennis op te doen (‘durf te weten’) en dat de organisatie een omgeving en sfeer creëert waarin medewerkers de ruimte krijgen om te leren en te weten. Belangrijk daarin blijkt rolduidelijkheid te zijn en de daaraan gerelateerde ontwikkelingsmogelijkheden.

Dat laatste is opmerkelijk aangezien wij bij het faciliteren van de diverse management simulaties in ons portfolio in nagenoeg alle games zien dat medewerkers niet weten wat hun (nieuwe) rol is en welke taken daarbij horen. Ze ervaren dit in de simulatie en onderstrepen dat het bij hun dagelijks werk ook zo is. Ook de bevoegdheid om die taken uit te voeren staan vaak ter discussie. Hierdoor voelen medewerkers zich juist geremd in die vrijheid van handelen en wordt er gewacht op de directe sturing. In de managementsimulaties een rem op de snelheid van de processen maar belangrijker: in organisaties ook.

Wilt u als organisatie snel en wendbaar zijn is vrijheid van handelen op de werkvloer belangrijk. Het is aan de organisaties om die vrijheid mogelijk te maken. Werk hierbij aan rolduidelijkheid en daarbij passende ontwikkelmogelijkheden.

Photo by Elijah Hail on Unsplash