Niet heel lang geleden volgde ik een opleiding tot coach. Het mooie en krachtige aan die opleiding (Coaching Academy International) was het leerling, gezel, meester concept zodat iedere student vanaf dag 1 met coachen bezig was en gecoacht werd door een medestudent die een stap verder in de opleiding was. Het is een aloud beproeft concept wat we ook kennen van de gildes uit de geschiedenis. Je kon als zelfstandige met je ambacht aan de slag als je je proeve van bekwaamheid, je meesterwerk, voldoende had uitgevoerd.

In de loop der tijden verdween dit concept steeds meer uit beeld en kwamen er scholen voor in de plaats die vooral in algemene zin opleiden. Op het moment van uitstromen (VMBO, MBO of HBO) ben je dan start bekwaam. Het vak echt leren begint dan pas in je 1^ste echte baan.

In 2018 ontstond een behoefte aan een mogelijkheid om met name ouderen (50+) die werkloos raakten met een doelgerichte opleiding voor een zelfgekozen “ambacht” klaar te stomen zodat deze daarna als zelfstandigen met hun eigen ambacht weer aan het werk konden. Op de arbeidsmarkt waren deze zeer welwillende mensen vaak uitgespeeld door of de leeftijd of het gebrek aan scholing wat tegenwoordig toch vaak een vereiste is. De ambachtsacademie zag het licht.

De opleidingen grepen terug op het aloude principe van meester, gezel, leerling. De leermeester is dan een ervaren vakman in zijn ambacht en de leerling leert in maximaal 1,5 tot 2 jaar de fijne kneepjes van het vak, zonder de ballast van wat een school allemaal verplicht “mee moet leveren” bij het leren en start bekwaam maken van een vak. En klassieke win-win zou je zeggen. Op de website kan je meer informatie vinden over deze aanpak.

In tijden van groeiende personeelstekorten, een Minister van Onderwijs die voortdurend meldt hoe belangrijk de handen op de arbeidsmarkt zijn en de MBO’er daarom hoger gewaardeerd zou moeten worden een gouden greep zou je zeggen. Maar niets is minder waar.

De financiering van dit, in mijn ogen, mooie initiatief dreigt te verdwijnen. En niet omdat de academie geen succes is of dat de academie enorme verliezen lijdt. Nee, de enige reden is dat deze academie niet in bestaande (school)structuren past. Het is simpelweg geen onderwijs in de zin zoals het ministerie van OCW dat ziet. Het is vaak één op één “onderwijs” van een leerling bij de meester in zijn bedrijf, vaak een zelfstandige. Dus er is geen school, geen lokaal, geen rooster. Er is geen start van het schooljaar, geen vakantieperiode. Er is ook geen leeftijdsgrens. En daarom, zegt OCW, voelen ze zich niet verantwoordelijk.

Het idee ontstond uit de wens om werkloze ouderen weer aan het werk te helpen door ze een ambacht te leren. De academie had in 2018 nog een gedroomde start bij de opening. Deze was door Minister Koolmees van SZW, het op dat moment verantwoordelijke ministerie. Er waren op dat moment al 1200 aanmeldingen en de teller liep. SZW trok de handen of van dit onderwijs en OCW beschouwt het niet als onderwijs en zo dreigt de succesvolle academie na ruim 4 succesvolle jaren weer te verdwijnen. Dat betekent minder opgeleide schoenmakers, fietsherstellers, kledingreperateurs, etc. Beroepen die we in een minder draaiende economie hard nodig hebben. Toch maar die rits in de jas laten repareren of een nieuwe zool onder de schoen, het is geen rocket science om te voorspellen dat die, steeds meer verdwijnende, beroepen hard nodig zijn.

Nu nog een Minister in de Den Haag die dat ook begrijpt. Dom zijn de daar niet maar blind lijken ze wel en regeltjes lijken zoals gewoonlijk weer voor de mens te gaan. Daar is een land nog nooit beter van geworden. Beste Robert Dijkgraaf, deze Academie is onderwijs in zijn meest pure vorm, het leren van een ambacht aan een ander. Het is een eeuwenoude beproefde manier dus mensen succesvol in de markt zet. Blijf daarom bij je leest en financier deze unieke manier van scholing en schuif de verantwoordelijkheid niet af.

Photo by Raoul Ortega on Unsplash