Er zijn vele wegen die naar Rome leiden is een bekend gezegde. Vandaag las ik op de site van de NOS een artikel over de problemen van het doorstromen vanuit het VMBO. Mijn collega Boudewijn Boelman postte een tweet waarin hij aangaf dat er een wonderlijke gedachtegang zit achter de uitspraak in eerste zin van het artikel: “Leerlingen die de ambitie hebben om na het VMBO door te stromen naar de havo, doen er goed aan daar bij hun schoolkeuze al rekening mee te houden.”

Mijn collega heeft gelijk: daar zit een wonderlijke gedachtegang achter. Het hebben van een ambitie heeft namelijk niets te maken met het kiezen voor de HAVO na het VMBO. De ambitie die je hebt bepaalt enkel en alleen het pad dat je gaat en wilt bewandelen en daarbij is de HAVO een mogelijke vervolgstap. Maar het is niet de enige keuze voor een ambitieuze leerling. Dat de route die via VMBO, MBO door de de “baas van de schoolbesturen”, Paul Rosemöller (VO-Raad), een kansloze route wordt genoemd draagt ook niet mee aan de beeldvorming.

Bij de HBO onderwijsinstelling waar ik les mag geven kreeg een allochtone leerling enkele jaren geleden een prijs voor studietalent van het jaar. Deze jongen barstte en barst nog steeds van de ambitie en hij “full speed” deze ambitie aan het najagen. Bij dat najagen had hij enkele drempels te overwinnen. Laat ik het erbij houden dat zijn achtergrond niet hielp bij de drempels die daarbij werden opgeworpen.

Na het schooladvies VMBO op het basisschool koos hij na het behalen van zijn diploma niet voor de HAVO maar voor het MBO. Niet omdat hij geen ambitie had maar juist omdat hij ambitie had hij het idee had dat deze meer praktijk gerichte opleiding beter bij hem zou passen. Na het VMBO sloot hij dan ook de MBO na 4 jaar succesvol af. Zijn ambitie reikte echter verder en zo kwam hij op het HBO terecht, iets ouder dan zijn klasgenoten maar niet minder ambitieus. Hij worstelde maar kwam boven en behaalde zijn HBO diploma. In de tussentijd was zijn gedrevenheid niet onopgemerkt gebleven en werd hij genomineerd voor de eerder genoemde talentprijs. En zo mocht hij in zijn laatste jaar een studiebeurs in ontvangst nemen. Deze bood hem de mogelijkheid om nog een stap te zetten: de universiteit.

Waarom dit verhaal? Om de een of andere reden hebben mensen een “koninklijke route” in hun hoofd hoe een schoolcarrière moet verlopen. En als je ambitieus bent loop je die route. Dat is ook de reden dat ouders proberen na het basis onderwijs op een ”zo’n hoogst mogelijke school” te krijgen. Liever Gymnasium/VWO dan HAVO en liever HAVO dan VMBO. Ik denk dat je kinderen daarmee kunt opbranden. Stuur ze naar een school die echt (!) past bij hun eigen mogelijkheden en ambities (!) en laat ze hun eigen pad volgen. Zo leid een VMBO niet per definitie naar een HAVO als je ambities hebt en het VWO ook niet per definitie naar de Universiteit. Ook de stap van HAVO naar MBO is mogelijk als dat net even iets slimmer is. Kinderen hoeven minder op hun tenen te lopen, zullen betere resultaten boeken en meer plezier beleven aan de weg die ze bewandelen.

Er zijn namelijk vele wegen die naar Rome lopen.

Photo by Willian West on Unsplash