De IT wereld is verzot op frameworks en modellen.

Meer dan 20 jaar geleden was ik systeembeheerder bij een plastic flessenfabrikant. Ik was verantwoordelijk voor een Stride-systeem (wie kent het nog), alle domme terminals door het bedrijf en een enkele losstaande PC. Later werd de Stride vervangen door een AS/400 en het aantal PC’s nam snel toe. Aangezien ik liever lui dan moe was (en ben) ging ik mijn werk op allerlei manieren makkelijker maken en meer inzichtelijk voor mijn manager (de controller) die graag wilde weten wat ik deed.

Na drie jaar verkaste ik naar een koffiebranderij in Den Bosch. Weer werd ik beheerder op een AS/400 maar de PC’s groeide in aantal en werden in een (Novell) netwerk aan elkaar geknoopt. Mijn behoefte aan structureren en vastleggen werd groter en ook mijn baas (wederom de controller) kon dat zeer waarderen.

In een Lotus 123 sheet legde ik vast wat we precies in huis hadden en wanneer er iets mis ging. Ik hield bij hoe vaak dat gebeurde en hoe veel werk in tijd ik er aan kwijt was. Als iets vaker voorkwam ging ik nadenken hoe dat zou komen en zocht ik, vaak samen met de leverancier, naar oplossingen die het konden voorkomen. Als collega’s die allerlei overzichten uit het systeem wilden met weer een nieuwe vraag kwamen hield ik bij welke vraag het was en welke oplossing (query) ik bedacht / gemaakt had zodat ik bij dezelfde vraag van een collega van een andere sales afdeling snel een antwoord (oplossing) klaar had. Later bouwde ik in dBase4 zelfs een soort applicatie waardoor ik nog meer mogelijkheden had. Ik was tenslotte niet voor niets opgeleid als dbase ontwikkelaar.

Toen ik in verband met onze ISO 9000 certificering een systeembeheer handboek moest gaan maken en daarvoor ondersteuning kreeg van een consultant (ja ook toen al) kreeg ik te horen dat alles wat ik als luie systeembeheerder deed een naam had: ITIL. Toen mocht het nog zonder (R) geschreven worden. Ik was verkocht, niet veel later ruilde ik mijn beheerbaan om voor die van ITIL consultant en toen kon ik het trucje, voor mijn gevoel haast wetenschappelijk ondersteund, bij klanten van mijn werkgever gaan uitvoeren zonder steeds van baan te hoeven wisselen. Ik raakte verknocht aan ITIL terwijl ik het eigenlijk ook zelf bedacht had. Ik was gewoon lui en deed niets te veel en goed gestructureerd zodat mijn gebruikers snel tevreden waren, eigenlijk best slim.

De laatste jaren is Lean aan een enorme opmars bezig. Iedereen wil zijn bedrijf Lean managen. Lean is de oplossing. Donderdag 25 april woonde ik tijdens de Service Manager dag een, erg goede en leuke, sessie bij van Vincent Blijleven. Vincent doet vanuit Nyenrode ondersteunt door een aantal grote sponsoren onderzoek naar Lean Outsourcen. Vincent had in zijn presentatie uiteindelijk een vijftal aanbevelingen over hoe Lean succesvol kon zijn bij outsourcen. Als ik alle aanbevelingen zo bekeek kon ik overal het woord Lean weg halen en bleef de aanbeveling recht overeind voor outsourcingsrelaties. Zo moeten de strategieën van beide partners Lean zijn en op elkaar aansluiten. Inderdaad een relatie is succesvoller als beide strategieën goed op elkaar aansluiten. Best Lean om Lean weg te halen. Zelf denk ik al jaren dat Lean eigenlijk niets anders is dan goed managen en slim dingen doen. Natuurlijk moet je alle ballast weghalen die je in de weg staat succesvol te zijn. Zo makkelijk zal het vast net niet zijn maar ik was 20 jaar geleden ook al Lean, al noemde ik dat zelf lui of misschien wel slim.

Tijdens dezelfde Service Manager Dag werd ik van een sessie heel erg vrolijk: de sessie van Richard Donselaar en Peter Siepel, een externe medewerker. Zij verhaalden zeer boeiend over de manier waarop zij bij het Nederlands Loodswezen een transformatie aan het vorm geven waren. Een aantal zaken sprongen er voor mij uit. Ze gebruiken 1 KPI (hoeveel heeft u?) namelijk “wait=0”. Bij een Oceaanschip van honderden meters wat een van onze havens in vaart moet een loods de informatie waarop hij zijn belangrijke beslissingen neemt direct beschikbaar hebben. Om IT’ers te laten begrijpen wat dat betekent gaan zij een keer mee met een loods om te ervaren hoe het is om op de brug van een dergelijk schip te staan om te ervaren wat vijf minuten te laat aan het roer draaien voor gevolgen heeft. Bij die ene KPI hoort een bepaald gedrag van onze mensen werd gezegd “we gaan!”. Richard en Pieter konden daar passievol over vertellen en Pieter noemde het zelfs zijn jongensdroom. Bij dat gedrag zochten ze ook voor dat deel van de ICT de partner (de werkgever van Pieter) bij met dezelfde gedragskenmerken en zo deden ze dat voor de gehele ICT afdeling, best wel slim en dat het slim is liet Vincent ook al weten.

De ontwikkelafdeling wilde om dezelfde reden sneller releases kunnen opleveren want snelheid is pure winst in de haven, de afdelingen werden samen in een multidisciplinair team onder gebracht om sneller te schakelen en met name de overdrachtsmomenten over te kunnen slaan, dat klinkt best Lean en best slim. Na maanden ontdekten de mensen die er leiding aan gaven dat een dergelijke manier van ontwikkelen en in beheer nemen op een snelle manier en binnen een team een naam heeft: DevOps. Ze waren niet bezig DevOps in te voeren, zij vonden het door zelf slim en handig te zijn zelf uit. Door goed en slim te managen hadden ze DevOps ontdekt. Wat zij zelf de allerbelangrijkste boodschap vonden  was dat het allemaal draait om de juiste cultuur. “Het begint met cultuur, cultuur, cultuur” is een uitspraak van Pieter die ik koester. Het verdient geen uitleg dat cultuur de verzamelde gelijke gedragingen zijn van alle medewerkers.

Mijn eigen presentatie ging over Business IT Fusion, ik vertel daar het verhaal van Peter Hinssen. Ik ben namelijk liever lui dan moe en ik ben dus ook zo eerlijk om te zeggen dat ik dat ook  niet helemaal zelf verzin. De sessie werd in het algemeen goed ontvangen dus ik was best slim.

Wat nog leuker was dat ik vooraf geen praktijk voorbeeld had van een succesvolle business IT fusion. Nu had ik dat wel, ik kon putten uit het verhaal van het Loodswezen. Belangrijk onderdeel van de presentatie is de overgang van IT 1.0 naar IT 2.0. Hierin staat onder andere dat het niet meer gaat om de frameworks en modellen maar om cultuur. “cultuur, cultuur, cultuur” was nog geen uur daarvoor geroepen. Ook staat er in dat we gaan van “Nerds” naar “Hybrids” en multidisciplinaire teams. Ook daarvoor kon ik verwijzen  naar het Loodswezen die dat prachtige succesverhaal hadden.

Ook de vijf “C’s” van business IT Fusion kwamen voorbij: Cultuur, Competenties, Communicatie, Colloboratie, Creativiteit. Ook die waren plots makkelijk van voorbeelden te voorzien. Ik hoef niet meer uit te leggen waarom schat ik zo in.

Het maakt mij eigenlijk niet zo veel uit hoe we wat noemen. Maar als ik dan hoor dat tijdens de presentatie van de Roadmap van ITIL® Kaimar Karu van Axelos hoor zeggen dat “The difference between ITIL® and DevOps was created by consultants, making more money.” Vergeet Kaimar dat ITIL® V3 bedacht is door consultants. Het is zo groot geworden dat je consultants nodig hebt om het in je organisatie te laten werken. De consultants die zich voor ITIL® willen en vaak moeten certificeren moeten daarvoor behoorlijk wat geld naar datzelfde Axelos overmaken. Axelos is “making more money” terwijl het eigenlijk slim en goed managen is. Lean is ook niets anders dan slim en handig managen en ook de mensen die snel en goed wilde ontwikkelen waren gewoon slim en handig aan het managen en dat heet dan DevOps.

Om de een of andere reden is onze IT wereld verzot geraakt op frameworks en modellen. Belangrijker is echter gedrag (en daarmee cultuur), deze bepalen uiteindelijk of de business toegevoegde waarde ervaart van de ondersteunende IT. En het is heel slim en handig als manager om daar goed over na te denken. Ooit zag ik een bord dat Service geen afdeling is maar een houding. Gelukkig ontmoet ik steeds meer inspirerende mensen die dat begrijpen. Ik moest dan ook erg lachen toen ik na mijn betoog over minder Frameworks als dank het boek kreeg met de titel “de 99 meest gebruikte frameworks en modellen”, I rest my case. Wat mij betreft gooien we alle frameworks op een grote hoop en we noemen het “SMART MANAGEMENT FRAMEWORK” hebben we toch nog een framework want daar houden we zo van.

Photo by Brian Patrick Tagalog on Unsplash