Het te vroeg naar buiten komen van de Miljoenennota van 2011-2012 wordt bijna overal in de pers neergezet als een ICT probleem of als falen van de ICT. Was dat bij Diginotar nog verdedigbaar (al kan ik ook verdedigen dat het ook daar anders is) is in dit geval op geen enkele wijze sprake van falende ICT.

Wat is er gebeurd?

Het Ministerie van Financiën heeft het op internet publiceren van de Nota uitbesteed of wel geoutsourcet. Er is een speciale Prinsjesdag website en de ontwikkeling daarvan is uitbesteed aan Facetbase. Dit bedrijf krijgt nu ook de zwarte piet toegeschoven door de Minister en door Rutte die zich haast te melden dat niet een ambtenaar in de fout is gegaan.
Een medewerker van Facetbase heeft de nieuwe versie van de site 2011 willen testen en heeft dat, per ongeluk, met live-data gedaan en juist op dat moment voert een historicus de slimme actie uit die inmiddels algemeen bekend is. De link naar de nota had naar een nep-bestand moeten wijzen maar kwam bij de echte nota uit. En zo kwam de miljoenennota zoals zo vaak eerder naar buiten dan gepland.

Is dit falen van ICT?

Met de ICT (de techniek dus) is in deze situatie helemaal niets mis. Eigenlijk kan je zeggen dat het juist uitermate goed ging met de ICT. Je kunt heel makkelijk zeggen dat de test uitermate goed geslaagd is. Een probleem, het was de verkeerde gebruiker die aan het testen was. Een “normale” gebruiker van de website deed wat veel gebruikers doen, zijn gezond verstand gebruiken om de informatie te vinden die hij zocht. Er is maar een conclusie mogelijk: er is zeker geen sprake van een falende ICT.
Wie is dan wel schuld?

Het is makkelijk om de medewerker van Facetbase de schuld in de schoenen te schuiven. Dat gebeurd nu ook op grote schaal en deze man of vrouw zal de komende weken vast slecht slapen.
Aan de andere kant: vergissen is menselijk en zoiets kan gewoon gebeuren. De medewerker zal zich bewust moeten zijn van de waarde van de informatie waar hij mee aan het werk is. Je bent gewoon weg zuiniger met dure spullen. Tenminste normaal gesproken wel. Het bewustzijn van de waarde van informatie is nog niet bij alle organisaties en/of medewerkers ingedaald. Emiel van Bockel (CEO Centraal Boekhuis) twittert: “vroeger overvielen dieven een bank, tegenwoordig stelen ze informatie. Duidelijk bewijs dat informatie meer waard is dan geld”. Dat betekent ook dat je als eigenaar van deze informatie niet te lichtzinnig bepaald wie je deze informatie toe vertrouwd. En de rijksoverheid heeft twee keer in kort tijd laten zien fouten in te maken. Daarnaast betekent dat een organisatie bij he uitbesteden van diensten zelf de regie houdt. Dat is moeilijk maar hoe waardevoller de informatie hoe belangrijker dat is. En daar heeft het ministerie, met de minister als eindverantwoordelijke, opzichtig gefaald. Het is dan veel te makkelijk om de fout bij de medewerker van de partij te leggen die het verkeerde bestandje heeft gebruikt of om te roepen dat ICT wederom een probleem was.

Conclusie

In mijn beleving is de minister aansprakelijk en volledig aan te spreken op het voortijdig naar buiten komen van de Miljoenennota. Deze schuld van zich af schuiven is kwalijk. Daarnaast is het een wijze les dat informatie in onze wereld goud waard kan zijn en daarmee vergelijkbaar omgegaan moet in worden. Dat houdt in dat in dat je als organisatie en daarmee iedere medewerker bewust moet zijn van de informatie die je in de vingers hebt. Die beheer je, beheers je en daar ga je veilig mee om. Voor je het weet is die informatie geen stuiver meer waard.

Photo by Chris Lawton on Unsplash